| Aantekeningen |
- Boudewijn Michiel werd geboren in Zevenbergen op 27 februari 1843.
Zijn moeder Anna, die toen achtentwintig jaar was, woonde bij haar moeder Pieternella.
Vader Cornelis was ruim een jaar eerder overleden. Na zijn overlijden vielen praktisch alle inkomsten weg. Het gezin van Pieternella had het niet al te breed. Iedereen moest door hard te werken een bijdrage leveren. Anna was dienstmeid, eerst in Calishoek en later aan de Havenkant 214 bij mevrouw Van Dis. Ze zal nog wel meer werkhuizen gehad hebben, maar dat is niet bekend. Ook de andere kinderen, voor zover ze daartoe in staat waren, moesten uit werken.
Omdat de armoede nogal groot was ging Pieternella kort na het overlijden van haar man Cornelis naar de kerkenraad van de Nederlands Hervormde kerk om ondersteuning te vragen.
In de Handelingen Kerkenraad der Ned.Herv. Kerk te Zevenbergen in 1842
treffen we onder andere het onderstaande aan:
C. Barel Jr. en Joh. Corn. Nelemans Pz.
tot Ouderlingen en Geleijns en S. van Eekelen tot Diaconen
Eene dergelijke kennisgeving door den Diacon Hr. de Baan van wege de Wede Waalboer aan den kerkeraad gedaan, om wel gedurende den winter in den bedeling te worden opgenomen, maar niet op de lijst der bedeelden te worden geplaatst, wordt door den kerker. van de hand gewezen, alzoo deze zich houdt bij zijne gemaakte bepalingen, om de bedeling niet in geld, maar in winteraren en brood te verstrekken, ende lijst daartoe maandelijks moet worden opgemaakt.
In januari 1843 gaat Pieternella weer naar de kerkeraad:
Vergadering des Kerkeraads gehouden 27 Januarij 1843.
Tegenwoordig alle de leden, behalve de Ouderlingen C. Korteweg en M. de Lint, benevens de Diacon S. van Eekelen.
De vergadering wordt door den Pred. met gebed geopend. De Notulen der vorige verg. worden gelezen en goedgekeurd.
In de notulen staat onder andere onderstaand besluit:
Het voorlopig aanzoek van vrouw Waalboer, om een onecht kind, waarvan hare dochter Antje stond te bevallen, te onderhouden, werd eenparig van de hand gewezen.
Op 27 februari wordt Boudewijn Michiel geboren. Een gezonde jongen, maar de vader is voor iedereen onbekend, behalve waarschijnlijk voor Anna.
Voor Pasen 1843 komt er nog een besluit van de kerkeraad:
Ter gelegenheid van de met Paschen aanstaande ophanden zijnde avondm. viering wordt Censura Morem* gehouden, en heeft de Pred. zich belast om Antje Waalboer bij gelegenheid van de aanvrage tot den doop van haar onecht kind,
haar onthouding van het Av. aan te kondigen.
* Censura Morem is een onderzoek dat gedaan wordt door de kerkenraad naar de handel en wandel van gemeenteleden. Indien er ernstige bezwaren zijn kan een gemeentelid deelname aan het Heilig Avondmaal ontzegd worden. Het betrokken gemeentelid wordt hiervan persoonlijk op de hoogte gesteld.
Dat dit voor Anna een blamage was zal duidelijk zijn. Hoe Pieternella dit ervaren heeft laat zich raden.
Op 27 februari 1843 wordt dus Boudewijn Michiel Waalboer geboren. De vader was voor de officiële instanties onbekend en Boudewijn krijgt dus wettelijk de achternaam van de moeder.
Hij wordt gedoopt op 2 april 1843.
Toen Boudewijn ongeveer 5 jaar oud was trouwde Anna met Machiel van Mourick. Machiel was geboren in Zevenbergen en woonde voor het huwelijk in Klundert. Hij was vier jaar jonger dan Anna. Het paar gaat in de Langenoordstraat op nummer 264 wonen.
Boudewijn bleef echter bij zijn oma Pieternella wonen. Kennelijk mocht hij niet mee naar de Langenoordstraat.
Boudewijn Machiel treffen we, ook na het huwelijk van Anna en Machiel van Mourick,nog steeds aan in het gezin van Pieternela Nelemans, zijn grootmoeder. Zijn grootvader heeft Boudewijn nooit gekend, want deze overleed op 1 februari 1842 op achtenveertigjarige leeftijd. Hij was geboren in Klundert op 6 februari 1793.
Cornelis was "vragtrijder" en het gezin woonde toen nog in de Kerkstraat nummer 128.
Pieternella is met het gezin ná 1850 verhuisd naar de Zandweg. Haar beroep was intussen veranderd van huisvrouw in arbeidster. Ook hebben ze in de wijk Calishoek gewoond.
De grootmoeder van Boudewijn, Pieternella overleed op 2 maart 1857. Boudewijn was toen veertien jaar.
Op 12 november 1855 trouwt Cornelis Pieter Waalboer, een oom van Boudewijn met Tanneke Kranendonk.
Het paar vestigt zich op Slikgat Wijk C nummer 121.
Na het overlijden van Pieternella verhuist Boudewijn naar het gezin van zijn oom Cornelis Pieter.
Op 21 april 1862 doet Boudewijn Machiel belijdenis in de H.H.-kerk te Zevenbergen.
In de jaren 1866 en 1867 verhuist Boudewijn zes keer van Zevenbergen naar Standdaarbuiten, weer naar Zevenbergen, naar Standdaarbuiten, Zevenbergen, Fijnaart en ten slotte weer naar Zevenbergen.
Hij was in die periode knecht en dienstbode bij meerdere adressen.
Op 26 juli 1867 trouwt Boudewijn met de negen jaar oudere Elisabeth Burgers uit Willemstad. Volgens de huwelijksakte was hij toen arbeider. Het paar gaat aan de Klundertscheweg wonen op nummer A 52, later 680.
Daazrna treffen we het gezin aan op de Noordhaven 552, vader, moeder en zoon Dingeman, het enig nog in leven zijnde kind van de 7 kinderen, die geboren werden tussen 1867 en 1878. Boudewijn is dan horlogemaker. Later, na 1894, verhuist het gezin naar de Langenoordstraat en woont op nummer A748. Dit is het nummer van wijk A waarin ze woonden, mogelijk het huidige Langenoordstraat 120.
De gedachte dat Boudewijn Michiel mogelijk genoemd zou zijn naar zijn overgrootvader Boudewijn en naar Machiel van Mourick, zijn mogelijke vader, lijkt logisch, maar waarschijnlijk is dit niet. Vernoeming naar de overgrootvader ligt in die tijd niet voor de hand.Over het algemeen werden er vrije stikte vernoemingregels gehanteerd. Het bewijs voor deze gedachte zou dan gevonden moeten worden in een DNA-onderzoek.
Vermoedelijk en zeer goed aanneembaar is dat Boudewijn Michiel genoemd is naar zijn op jonge leeftijd overleden ooms Boudewijn (1818-1842 en genoemd naar zijn grootvader Waalboer) en Michiel (1812-1833 en genoemd naar zijn grootvader Nelemans).
Machiel van Mourick en Anna vestigden zich in de Lagenoordstraat, maar Boudewijn Michiel bleef bij zijn grootmoeder Pieternella wonen en na het overlijden van zijn grootmoeder in 1857, bij zijn oom Cornelis Pieter, een broer van zijn moeder.
Waarschijnlijk heeft Machiel van Mourick nooit gewild dat een kind van Anna en een andere man bij hem zou intrekken.
De naam van de echte vader van Boudewijn Michiel zullen we wel nooit leren kennen.
Daarom is onze naam nog steeds Waalboer.
De Geloofsperikelen
In de Handelingen van de kerkenraad van Zevenbergen uit het jaar 1843 staan onderstaande fragmenten:
januari 1843
Michiel en Anna krijgen twee dochters, Tanneke (1848-1923), genoemd naar oma van vaders kant en Pieternella (1850-1875), genoemd naar oma van moeders kant. Ook wordt er een zoon Cornelis geboren, genoemd naar de vader van Anna Cornelis heeft echter maar twee maanden geleefd.
Toen de oma van Boudewijn in 1857 overleed, hij was toen net 14 jaar oud, verhuisde hij naar het gezin van zijn oom Cornelis Pieter, die getrouwd was met Tanneke Kranendonk. Zij vormden een arbeidersgezin dat toen op Slikgat woonde.
In 1863 werd Boudewijn Michiel ingeschreven voor de Nationale Militie. Hij kreegbij de loting nummer 32 van de lichting 1863 en werd vervolgend afgekeurd omdat hij te klein was, kleiner dan 1 m 55 cm. Of was het hem gelukt om op de een of andere manier "te klein te zijn"?
In 1866 en 1867 verhuisde Boudewijn meerdere keren tussen Zevenberen, Standdaarbuiten en Fijnaart.
Hij was toen onder andere knecht, dienstbode en arbeider.
Op 26 juli 1867 trouwde Boudewijn met Elisabeth Burgers. Zij woonden eerst in de Zandweg, Stationsstraat of Hazeldonkse Zandweg, deze liggen in het verlengde van elkaar, en later in de Langenoordstraat. Boudewijn heeft zich tijdens zijn huwelijk geschoold tot horlogemaker.
De namen Boudewijn Michiel zouden afkomstig kunnen zijn van de naam van zijn grootvader Boudewijn en van Machiel van Mourick. In dat geval zou een DNA-onderzoek voor de hand gelegen hebben, om de juiste afstamming te weten te komen.
Mogelijk heeft Anna haar zoon genoemd naar haar eerder overleden broers Michiel (1812-1833 en Boudewijn (1818-1842).
Vreemd genoeg mocht Boudewijn na het huwelijk van zijn moeder kennelijk niet in het gezin van Machiel van Mourick komen wonen. Ook na de dood van zijn oma, wordt hij niet opgenomen in het gezin van zijn moeder, maar verhuist hij naar zijn oom Cornelis Pieter, een broer van zijn moeder.
Hierdoor ligt het niet voor de hand, wat wij lang gedacht hadden, dat Machiel van Mourick, de vader van Boudewijn was. Anders was hij zeker in het gezin opgenomen. Kennelijk heeft Machiel niet gewild dat een kind van een andere vader bij hem in huis kwam wonen. Wie de echte vader van Boudewijn was zullen we nooit te weten komen. We blijven gewoon Waalboer heten.
In het bevolkingsregister van Standaardbuiten staat Boudewijn Michiel ingeschreven als ingekomen op 3 april 1866 uit Zevenbergen en hij staat uitgeschreven op 3 juli 1866 naar Zevenbergen. Op 5 juli van dat jaar komt hij weer in Zevenbergen vanuit Standdaarbuiten en vertrekt op 26 juli 1866 weer naar Standdarbuiten. In Zevenbergen heeft hij die drie weken bij zijn oom Pieter Cornelis, een broer van zijn moeder, gewoond.
In datzelfde bevolkingsregister staat hij ingeschreven als ingekomen 26 juli 1866 komende uit Zevenbergen. Op 9 januari 1867 vertrekt hij naar Fijnaart. In 1868 stond Boudewijn ingeschreven in het Bevolkingsregister 1860-1880 - 04 Dienstboden in Fijnaart en Heijningen. Geboren in Zevenbergen, beroep dienstknecht. Hij was daar gaan wonen op 9 januari 1867 en kwam van Standdaarbuiten.Hij verhuisde naar Zevenbergen op 4 september 1867.
Op 16 juni 1877 geeft Boudewijn Michiel de geboorte van zijn dochter Johanna Adriana aan. In deze akte vinden we de eerste vermelding van zijn beroep als horlogemaker.
type: BS Geboorteregister
uid: 7
Archiefnaam: Zevenbergen
Archief: Den Bosch
Inventarisnr.: akte 21
type: Bevolkingsregister
uid: 14
Archiefnaam: Fijnaart
Inventaris: Den Bosch
Deel/blz: 39
Onderwerp: Dienstboden
type: BS Geboorteregister
uid: 7
Archiefnaam: Zevenbergen
Archief: Den Bosch
Inventarisnr.: akte 21
type: Bevolkingsregister
uid: 14
Archiefnaam: Fijnaart
Inventaris: Den Bosch
Deel/blz: 39
Onderwerp: Dienstboden
|
NGV Stambomenverzameling
1843 - 1919 (76 jaar)
[1]